Obowiązek szkolny i obowiązek nauki
I. ART. 70 Konstytucji RP (Prawo do nauki)
1. Każdy ma prawo do nauki. Nauka do 18 roku życia jest obowiązkowa. Sposób wykonywania obowiązku szkolnego określa ustawa.
2. Nauka w szkołach publicznych jest bezpłatna. Ustawa może dopuścić świadczenie niektórych usług edukacyjnych przez publiczne szkoły wyższe za odpłatnością.
3. Rodzice mają wolność wyboru dla swoich dzieci szkół innych niż publiczne. Obywatele i instytucje mają prawo zakładania szkół podstawowych, ponadpodstawowych i wyższych oraz zakładów wychowawczych. Warunki zakładania i działalności szkół niepublicznych oraz udziału władz publicznych w ich finansowaniu, a także zasady nadzoru pedagogicznego nad szkołami i zakładami wychowawczymi, określa ustawa.
II. Art. 18, 28 i 29 Konwencji o prawach dziecka nakłada na państwo i rodziców odpowiedzialność za realizację prawa dziecka do oświaty i nauki
Każde dziecko ma prawo do nauki (Art. 28).
Nauka dziecka powinna być ukierunkowana przede wszystkim na rozwijanie osobowości, talentów oraz zdolności umysłowych i fizycznych dziecka, rozwijanie szacunku dla praw człowieka oraz szacunku dla rodziców dziecka, przygotowanie do odpowiedniego życia w wolnym społeczeństwie oraz rozwijanie w dziecku poszanowania środowiska naturalnego ( art.29)
III. Obowiązek szkolny
Obowiązek szkolny spełnia się przez:
- uczęszczanie do publicznej lub niepublicznej szkoły podstawowej i publicznego lub niepublicznego gimnazjum
- uczęszczanie do szkoły za granicą, w tym na podstawie umów międzynarodowych lub porozumień o współpracy bezpośredniej zawieranych przez szkoły, JST i organy administracji rządowej lub w ramach programów edukacyjnych UE a także przy przedstawicielstwie dyplomatycznym innego państwa w Polsce
- udział dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo
w stopniu głębokim w zajęciach rewalidacyjno – wychowawczych - na wniosek rodziców dyrektor szkoły, do której dziecko zostało przyjęte może zezwolić w drodze decyzji, na spełnianie przez nie obowiązku szkolnego poza szkołą
IV. OBOWIĄZKI DYREKTORA SZKOŁY W RAMACH KONTROLI SPEŁNIANIA OBOWIĄZKU SZKOLNEGO I OBOWIĄZKU NAUKI
Według art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty dyrektorzy publicznych szkół podstawowych i gimnazjów kontrolują spełnianie obowiązku szkolnego przez dzieci zamieszkujące w obwodach tych szkół.